چرا کفشهای برفوت «راحت‌ترین نوع کفش‌ها» شناخته می‌شوند؟
شاید شما هم اسم کفشهای برفوت را شنیده باشید. ترجمه تحت اللفظی این عبارت، کفشهای پابرهنه است. دلیل این نامگذاری متناقض اما جالب این است که این کفش‌ها ویژگی‌هایی دارند که حس راه رفتن پابرهنه را القا میکند. برای دانستن بیشتر در مورد این کفشهای خارق‌العاده، ادامه مطلب را بخوانید.
کفش برفوت چیست؟
کفش های پابرهنه یا برفوت (barefoot shoes) نوع نسبتا جدیدی از کفش است که در 5 سال اخیر در دنیا طرفداران زیادی پیدا کرده‌اند. این کفش‌ها مجموعه‌ای از ویژگی‌های خاص دارند که باعث می‌شود راه رفتن در این کفش‌ها حسی مشابه حس راه رفتن پابرهنه را برای شخص ایجاد کند. از آنجا که راه رفتن پابرهنه از راه رفتن با هر کفشی راحت‌تر است، کفشهای برفوت هم «راحت‌ترین کفش‌ها» تلقی می‌شوند، به گونه‌ای که کسانی که راه رفتن با این کفش‌ها را امتحان کرده‌اند ادعا می‌کنند که دیگر تحمل پوشیدن کفشهای عادی را ندارند!
ویژگی‌های کفش برفوت
اما چرا کفشهای برفوت تا این حد راحت و محبوب هستند؟ کفشهای برفوت چند ویژگی اصلی دارند که مجموعه‌ی این ویژگی‌ها در کنار هم باعث القای حس راه رفتن پابرهنه می‌شود. در ادامه درباره این چند ویژگی می‌خوانیم:
1 – پنجه‌ی آناتومیکال
بارزترین ویژگی ظاهری کفشهای برفوت، تطابق فرم پنجه‌ی آنها با فرم طبیعی پنجه انسان است. در طول تاریخ، شبیه نبودن فرم پنجه کفش‌ها به فرم پنجه پا همواره موجب بروز ناهنجاری‌های مختلف استخوانی شده‌است. به‌عنوان مثال کفشهای نوک تیز در طولانی مدت باعث کج شدن شست پا و یا بعضا باعث روی هم افتادن دو انگشت پا می‌شوند. کفشهای برفوت با داشتن انحنایی که کاملا مشابه پای انسان است، فضای کافی در اختیار پنجه پا قرار می‌دهند تا به طور طبیعی حرکت کند و خم‌شدگی انگشتان پا مشابه حالت پابرهنه اتفاق بیفتد. به این ترتیب می‌توان از انحراف انگشت شست جلوگیری و حتی آن را درمان کرد.
2- زیره صاف یا zero – drop
در راه رفتن پابرهنه، تمامی سطح پا بر روی زمین قرار می‌گیرد و میان پاشنه و پنجه اختلاف ارتفاعی وجود ندارد.
کفشهای مرسوم، از پاشنه‌دار گرفته تا ورزشی، با پاشنه‌ای برجسته (اصطلاحا raised heel) طراحی شده‌اند که از صاف قرار دادن پا بر روی زمین جلوگیری میکند. باور رایجی وجود دارد که بالاتر بودن ارتفاع پاشنه برای سلامت پا مفید است اما تحقیقات پزشکی نشان می‌دهند با بالا رفتن پاشنه از حالت طبیعی خود، سیستم حرکتی بدن برای حفظ تعادل و ثقل بدن، به طور ناخودآگاه به سمت جلو خم خواهد شد. این خم‌شدگی باعث تغییر شکل ستون فقرات و فشار مضاعف به قسمت کمر و لگن می‌شود. تصویر زیر به روشنی این موضوع را نشان می‌دهد:
با بالاتر رفتن پاشنه از حالت طبیعی خود، غضروف پشت پا یا “آشیل”، کمتر از حد طبیعی کشیده می‌شود و به این ترتیب مچ پا برای جبران این ارتفاع، بیش از حد به سمت داخل خمیده خواهد‌شد. به این پدیده over pronation گفته می‌شود. Over pronation در طولانی‌مدت موجب کوتاه شدن و تضعیف عضلات ساق پا و تاندون آشیل شده و در نهایت باعث تغییر فرم زانو خواهد شد.
در کفشهای برفوت از زیره‌های کاملا صاف (به اصطلاح تخصصی zero drop) استفاده می‌شود که از پاشنه تا پنجه اختلاف ارتفاعی ندارند. این نوع زیره با فعال کردن پاشنه آشیل به شکل طبیعی خود، از تمامی این عارضه‌های حرکتی جلوگیری میکند.
3- پنجه کاملا افقی
در کفشهای ورزشی کلاسیک، فضای انگشتان، کمی از زمین فاصله دارد که به اصطلاح تخصصی toe spring نامیده می‌شود. این بالارفتگی قسمت پنجه، انگشتان پا را همواره بالاتر از وضعیت افقی نگه می‌دارد و این بدان معناست که فرد نمی‌تواند از انگشتانش برای نیرو وارد کردن به زمین استفاده کند. چنین طراحی‌هایی آزادی حرکت را از انگشتان پا گرفته و از حرکت انگشتان پا به سمت بالا و پایین جلوگیری میکند. Toe spring با کم کردن حرکت انگشتان پا، موجب فشار آمدن به عضلات کف پا و مفاصل انگشتان می‌شود زیرا این عضلات ملزم خواهند بود عدم حرکت کافی انگشتان پا را جبران کنند.
در کفشهای برفوت، پنجه کاملا صاف و همراستا با سطح زمین طراحی شده‌اند. به این ترتیب انگشتان در راستای افقی و عمودی آزادی حرکت کامل دارند و شخص حسی مشابه حس راه رفتن پابرهنه را خواهد داشت.
4 – ارتفاع زیره‌ی کم
کفشهای برفوت با هدف حفظ ارتباط پا با سطح زمین، معمولا زیره‌های کوتاه و کم‌ارتفاعی دارند. هر چه ارتفاع زیره کمتر باشد، گیرنده‌های عصبی کف پا، بیشتر تقویت شده و حس راه رفتن طبیعی و پابرهنه بهتر ایجاد می‌شود. این موضوع حتی باعث شده میان برندهای مختلف تولیدکننده‌ی کفش برفوت، رقابتی بر سر ارتفاع کمتر زیره ایجاد شود!
5 – یونیسکس بودن
کفشهای برفوت، معمولا یونیسکس هستند یعنی به زنانه و مردانه تقسیم نمی‌شوند. این کفشهای خارق‌العاده با هدف از بین بردن کلیشه‌های مخرب صنعت مد و فشن و داشتن ظاهری طبیعی، طیف وسیعی از سایزها را شامل می‌شوند تا هرکسی فارغ از جنسیت، به راحتی کفش برفوت مطابق با پای خودش را پیدا کند. این موضوع حتی این امکان را ایجاد کرده که تمامی اعضای یک خانواده از هر سن و جنسیتی، کفشهای مشابه بپوشند و از راه رفتن با آنها و گرفتن عکسهای هنرمندانه لذت ببرند!
6 – انعطاف زیاد
کفشهای برفوت معمولا سبک و انعطاف‌پذیر هستند. این سبکی باعث راحتی هرچه‌بیشتر این نوع از کفش‌ها می‌شود. با داشتن انعطاف زیاد، پای شخص قابلیت چرخش، پیچش و خم شدن به هر طرفی را خواهد داشت و کفشهای برفوت به هدف اصلی‌شان یعنی ایجاد حسی مشابه راه رفتن طبیعی و پابرهنه خواهند رسید!
